ساختمان دیسک
هر دیسک شامل دو قسمت است :
بخش مرکزی بنام هسته دیسک که نرم و قوام ژله مانند دارد. به این قسمت، نوکلئوس پالپوزوس میگویند. هسته دیسک یک بخش قابل اتساع است. دیسکها در طول روز مقداری از آب خود را از دست میدهند و درنتیجه کوتاهتر شده، ولی با استراحت دوباره به طول اولیه خود برمی گردند. براین اساس، در اواخر روز به علت از دست دادن آب قد فرد 2 سانتی متر کوتاه تر از صبح است .
بخش محیطی که هسته دیسک را دربرمی گیرد، حلقه فیبری یا آنولوس فیبروزوس نامیده میشود. جنس بخش محیطی فیبری غضروفی است.
علائم دیسک گردن
درد گردن شایعترین علائم بیماری دیسک گردن است. درد گردن از نوع درد های مکانیکی است ، یعنی با حرکت بدتر می شود و با استراحت بهتر می شود. درد گردن گاهی در شب ها افزایش پیدا می کند. دومین علامت شایع دیسک گردن به علت فشار به ریشه های عصبی ایجاد می شود و بر حسب این که بر کدام یک از ریشه های عصبی فشار وارد شود ، درد ممکن است به شانه ، بازو ، ساعد و یا انگشتان دست انتشار پیدا کند. چون دیسکها در اکثر موارد در یک طرف مثلاً طرف راست یا چپ دچار میشوند، معمولاً درد اندام فوقانی بیمار یک طرفه است.
تشخیص دیسک گردن
پس از انجام معاینه توسط پزشک و شک به وجود فتق دیسک، روش اصلی تشخیص دیسک گردنMRIگردن است. شاید پزشک به صلاحدید خود به عکسهای رادیوگرافی ساده نیز نیاز داشته باشد.
درمان دیسک گردن
درمانهای غیر جراحی دیسک گردن:
دارو: پزشک ممکن است داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی و یا داروهای استروئیدی تجویز کند. گاهی برای درمان اسپاسم ماهیچهای شل کنندهی عضلات هم تجویز میشود.
تزریق استروئید: تزریق این دارو برای کاهش درد و التهاب مورد استفاده قرار میگیرد و تقریباً ۵۰ درصد بیماران بعد از تزریقاحساس بهتری خواهند داشت، هر چند که اثرات تزریق دارو موقتی است. در کنار تزریق گاهی نیاز است که فرد فیزیوتراپی و تمرینهای ورزشی هم انجام دهد.
فیزیوتراپی: هدف از فیزیوتراپی این است که فرد هر چه سریعتر فعالیتهای روزانه را از سر گرفته و دوباره آسیب نبیند.
درمان جراحی دیسک گردن:
اگر علایم بیماری با روشهای درمانی معمول بهبود پیدا نکند، جراحی یکی از گزینهها خواهد بود. رایجترین راه جراحی دیسک گردن، روش جراحی قدامی (جلوی گردن) است.
دیسککتومی و فیوژن قدامی گردنی : در این روش جراح برش کوچکی را در قسمت جلویی گردن ایجاد میکند. بعد از آن عضلات، رگهای خونی و اعصاب کنار گذاشته میشود تا بافت استخوانی ستون فقرات و دیسکهای بین مهرهای نمایان شود.
پس از آن دیسک برداشته خواهد شد و برای پرکردن جای خالی از گرافت استخوانی و یک صفحهی فلزی برای جوش دادن مهرهها استفاده میشود. با گذشت زمان گرافت استخوانی کار گذاشته شده به استخوان بالا و پایین جوش میخورد. صفحهی فلزی و پیچ و مهرهها هم برای ثبات بیشتر ستون مهرهها مورد استفاده قرار میگیرد.
دیسککتومی میکروسکوپی پشتی کم تهاجمی: در این روش جراح برش کوچکی را در قسمت پشتی گردن ایجاد میکند. بعد از آن لولههای کوچکی با قطر زیاد شونده برای باز کردن مسیر جراحی به سمت مهره مورد نظر استفاده می شود. بخشی از استخوان با مته خارج میشود تا ریشهی نخاعی و دیسک در دسترس قرار گیرد. جراح برای خارج کردن دیسک معیوب از اندوسکوپ و یا میکروسکوپ استفاده میکند. در این روش بر خلاف دیگر روشها به عضله آسیب کمی وارد خواهد شد.
نکات اصلی برای پیشگیری دیسک گردن شامل:
- بلند کردن اجسام سنگین به روش درست
- داشتن ساختار قامتی درست و مناسب در هنگام نشستن، ایستادن، حرکت کردن و خوابیدن
- داشتن برنامهی ورزشی مناسب برای تقویت ماهیچههای گردن و جلوگیری از آسیب دوباره
- داشتن محیط کاری مناسب و ارگونومیک
- داشتن وزن طبیعی
- داشتن روحیهی خوب و کنترل استرس
- سیگار نکشیدن